Dünyanın en önemli madenleri arasında gösterilen bor elementinden Türkiye’de deterjan üretildi. 

  Eti Maden İşletmeleri’nin geliştirdiği ve yüzde 80 bordan oluşan ürün “Eti Matik” markasıyla piyasaya sunuldu. “Milli deterjan” Eti Matik, 9,95 lira ile 12,99 lira arası fiyatla, ortalama deterjan fiyatından 3’te bir daha ucuz.

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü  tarafından  Ar-Ge  çalışmaları yapılan borlu deterjan    “Eti Matik” daha önce deneme amacı ile kullanan Kırka Bor İşletme Müdürlüğü çalışanlarından tam not almıştı.

  Dünyadaki bor rezervlerinin yüzde 72’sine sahip olan Türkiye, bu değerli madenin temizleme ve beyazlatma sanayisinde mamul madde olarak kullanımı konusundaki çalışmalarını hızla sürdürüyor. Türkiye’de rezerv açısından en çok bor tinkal yataklarının bulunduğu Kırka ilçesi, seri üretime başlanması ile işletme bünyesinde bir tesise kavuşmanın umudunu da yaşıyor.

  Dünyanın en önemli madenleri arasında gösterilen bor madeninin, stratejik olması nedeniyle sektörde tek üretme yetkisi olan Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü; üretimin yanı sıra yeni kullanım alanları için Ar-Ge çalışmalarına hızla devam ediyor. İşletme, bor karışımlı çimentodan sonra şimdi de, temizlikte çığır açacağı düşünülen yeni deterjan ürünü Bormatik’i piyasaya sürdü. İlk etapta test ürünleri, 3 kiloluk paketler halindeişletmelerde bulunan personele ücretsiz olarak dağıtılmıştı. Buradan gelecen sonuçlar neticesinde son çalışmalar yapıldı ve bor katkılı temizlik maddesi halkın tüketimine sunuldu.

ÜLKEYE BÜYÜK EKONOMİK KATKI SAĞLAYACAK

  Piyasada mevcut deterjanların çoğunlukla mamul veya yarı mamul olarak Türkiye’ye getirilmesi ve ham madde bağımlığı açısından yurt dışına bağlılık, bor madeninden üretilecek deterjanın önemini ortaya koyuyor. Üretilen deterjanın yüzde 80’inde bor madeni, yüzde 20’sinde ise sabun katkılı malzeme kullanıldığı belirtildi. Yüzde 100 yerli olması beklenen Bormatik için Ankara’da sürdürülen Ar-Ge çalışmalarının yanı sıra Sağlık Bakanlığı’ndan onayı, lisans ve patent alındığı bildirildi. Toz deterjan üretiminin ardından yine bor madeni kullanılarak sıvı ve bulaşık deterjanı üretiminin de planlandığı belirtiliyor.

  Deneme üretimi yapılarak işletme personeline verilen, renkli ve beyaz çamaşırlarda da kullanılabilen toz deterjanın, 3 aylık kullanımında olumlu sonuç alındığı belirtiliyor. Yeni ürünün, fiyat açısından piyasadaki mevcut deterjanlardan daha avantajlı olduğu ifade ediliyor. Seri üretimin yıllık 250 bin ton olarak düşünüldüğü ve üretim için Eti Maden İşletmeleri Kırka Bor İşletme Müdürlüğü bünyesinde bir tesis kurulabileceği belirtiliyor. Çeşitli deterjan üretimi ile Türkiye’nin yüzde 90 ham madde olarak ihraç ettiği bor madenininülkede mamul maddi olarak kullanılarak önemli bir ekonomik gelir sağlayabileceği da ifade ediliyor.

BOR MADENİNİN TEMİZLEME VE BEYAZLATMA SANAYİSİNDE KULLANIMI

  Sabun ve deterjanlara mikrop öldürücü (jermisit) ve su yumuşatıcı etkisi nedeniyle yüzde 10 boraks dekahidrat ve beyazlatıcı etkisini artırmak için toz deterjanlara yüzde 10-20 oranında sodyum perborat katılmaktadır. Çamaşır yıkamada kullanılan deterjanlara katılan sodyum perborat aktif bir oksijen kaynağı olduğundan, etkili bir ağartıcıdır. Perboratların çamaşır yıkamada klorlu temizleyicilerin yerini alması sıcak veya soğuk su kullanımına bağlıdır. Çünkü perboratlar ancak 55 derecenin üstünde aktif hale geçerler. Ancak, ABD’de kullanılan aktivatör kullanımı ile bu sorun giderilmeye çalışılmıştır. 1997 yılı deterjan sanayisindeki bor tüketimi; Batı Avrupa’da 242 bin ton ve Kuzey Amerika’da ise 21 bin tondur. Batı Avrupa’da tüketilen borun yüzde 35’i, Doğu Avrupa’da ise yüzde 5’i deterjan sanayisinde kullanılmaktadır. Dünya perborat talebinin yüzde 86’sı Batı Avrupa tarafından tüketilmektedir.

NEDEN ETİ MATİK BOR TEMİZLİK ÜRÜNÜ KULLANILMALI ?

  Boratlar, birçok farklı şekillerde çamaşır deterjanları, ev  veya endüstriyel tipi temizleyiciler ile kişisel bakım ürünleri imalatında kullanılır. Bu uygulamalarda, boratlar; leke çıkarma işlemini kolaylaştırma ve ağartma, enzimleri stabilize etme, alkali tamponlama sağlama, suyu yumuşatma ve sürfaktan olarak kullanılan malzemenin performansı artırmak gibi hizmetler vermektedir. Aynı zamanda kişisel bakım ürünlerinde bakteri ve mantarların kontrol edilmesine yardımcı olurlar.

Yeni çalışmalarda, çamaşır ve sabunlarda temizleme etkisini artırmak, kirin yüzeye yeniden yapışmasını azaltmak, daha parlak ve daha temiz giysiler için boratlar göstermektedir. Boratlar her ne kadar uzun yıllar sabun ve çamaşır tozuna dahil edilmişlerse de potansiyelleri tam olarak anlaşılamamıştır.

Eti Matik Bor Temizlik Ürünü kimyasal katkı maddesi (petrol türevleri, fosfat, dolgu maddeleri,…vs) içermemesi, doğal bir temizlik ürünü olması sebebiyle doğaya ve canlılara dost bir üründür.

Doğal bir temizlik ürünüdür

Fosfat içermez

Petrol türevi katkı maddeleri içermez

Çamaşırı yumuşatma özelliğine sahiptir

60 °C’de beyazlarda, 40 °C’de renklilerde güçlü temizleme performansı sağlar

İki performans bir aradadır

Renkleri soldurmadan temizleme özelliğine sahiptir

Mantar oluşumunu önlediğinden koku giderme özelliği vardır

Evsel ve endüstriyel lekelerin temizlenmesinde etkilidir

Doğal hammaddeler nedeniyle insan sağlığı ve çevre açısından güvenilirdir

ÖN YIKAMA GEREKTİRMEZ

Eti Matik Bor Temizlik Ürünü leke çıkarma performansındaki başarısı sayesinde hiçbir çamaşırda ön yıkama olmaksızın iyi bir temizleme sağlamaktadır. Bu durum su, enerji ve zaman tasarrufu açısından oldukça avantajlıdır.

DAHA DÜŞÜK ISILARDA KULLANILIR DAHA HİJYENİKTİR

Eti Matik Bor Temizlik Ürünü en etkin performansı 80-90°C’de yıkadığınız beyaz çamaşırlarda 60°C’de ve renkli çamaşırlarda 40°C’de başarı sonuçlar elde edilmiştir.

  Eti Matik Bor Temizlik Ürünü, içerdiği bor sayesinde mikrop öldürücü (jermisit), antibakteriyel (bakteri öldürücü), antifungal (mantar öldürücü) gibi özellikleriyle doğal bir koku gidericidir. Enzimleri inhibe ederek ter, kan, yemek kokusu gibi ağır kokuları kontrol eder ve kokunun ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.

  SERT VE KİREÇLİ SULARDA RAHATLIKLA KULLANILIR, KİREÇ SÖKÜCÜ GEREKTİRMEZ

Deterjanların iyi performans göstermesi için su sertliğinin (kalsiyum ve diğer metaller) azaltılmasını sağlamak gerekir. Eti Matik Bor Temizlik Ürünü bünyesinde bulunan boratlar, bağlayıcı yapılar olarak hareket ederek kalsiyum iyonu ile çözünen kompleksler oluşturur ve bu sayede suyun yumuşamasını sağlarlar. Eti Matik Bor Temizlik Ürünü suyun sertliğini gidermekte ve çok sert sularda bile üstün performans göstermektedir. Bu sayede makinede ekstra kireç sökücü kullanımını da ortadan kaldırarak ekonomi sağlamaktadır.,

RENKLERDE KARIŞMA VE SOLMA YAPMAZ

Ege Üniversitesi ve Eti Maden Teknoloji Geliştirme Dairesi Başkanlığınca yapılan testler neticesinde Eti Matik Bor Temizlik Ürünü renklerde karışma ve renkli çamaşırlarda herhangi bir renk solması yapmadığı ve diğer deterjanlara göre yıkama performansının 2 kat daha iyi olduğu ortaya koyulmuştur.

  Eti Matik aslında bir deterjan değil, çok amaçlı bir temizlik ürünüdür.